Πολιτισμός είναι η ποιότητα της καθημερινής ζωής των ανθρώπων σε όλες τις εκφράσεις της. Η ποιότητα των αναγκών, των αναστοχασμών και των οραμάτων. Η ποιότητα της κατοικίας, της γειτονιάς, της πόλης και του περιβάλλοντα φυσικού χώρου. Η ποιότητα της εργασίας, της ανάπαυσης και του ελεύθερου χρόνου. Η ποιότητα των ανθρώπινων σχέσεων και των κοινωνικών δομών.Πολιτισμός είναι η γλώσσα, τα ήθη και έθιμα, η παιδεία, η εργασία, η ψυχαγωγία, η σωματική και ψυχική υγεία, οι θεσμοί συμμετοχικής δημοκρατίας.Πολιτισμός είναι κάθε μορφή τέχνης, με έμφαση στην πρωτογενή και ερασιτεχνική δημιουργία.Πολιτισμός είναι μια συνεχής πορεία απελευθέρωσης του ατόμου και των κοινωνιών. Μια πορεία αυτογνωσίας και συνάντησης με το διαφορετικό (φυλή, φύλο, θρησκεία, συνήθεια, τόπο).Πολιτισμός είναι η ιστορική μνήμη, ο αναστοχασμός και η δημιουργική σύνδεση με το σήμερα.Πολιτισμός,είναι μια μεγάλη ομπρέλα που χωράει από κάτω της, όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης, από τη παρακολούθηση ή το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης μέχρι τον κάδο απορριμμάτων/ανακύκλωσης και το περιεχόμενό του.Πολιτισμός θα πει να γιατρεύεις πληγές, που άνοιξαν και ανοίγουν τα απάνθρωπα μοντέλα καπιταλιστικής εκμετάλλευσης ανθρώπων και φύσης. Τα μοντέλα αλλοτρίωσης, μαζικοποίησης και υπερσυγκέντρωσης.Πολιτισμός είναι να φροντίζεις την αυλή σου, το χωριό σου, την γειτονιά και την πόλη σου, να έχεις πεζοδρόμια να περπατάς, στέγαστρα να περιμένεις, πλατείες να ρεμβάζεις, παιδικές χαρές, προσβάσιμες ακρογιαλιές, ρέματα, δάση και βουνά να σε βρίσκουν, εργαστήρια και χώρους δημιουργίας για όλες τις τέχνες.Πολιτισμός είναι να υπερασπίζεσαι τα «κοινά αγαθά», στη ζωή και στην τέχνη, να συναντάς τους άλλους και τη φύση, να στοχάζεσαι μια καλύτερη ζωή>Εκκινώντας από τις διαχρονικά πανανθρώπινες αξίες της αριστεράς και των κινημάτων, για την πόλη, τους πολίτες, τις ιδέες και τις δράσεις. Φίλοι και φίλες, έξοδον επιχειρούμε με την πολιτισμική μας συλλογικότητα/ιστοσελίδα. Το όνομα αυτής, «αορτή».____*Από τα λεξικά: ΑΟΡΤΗ, η πρώτη και κυριότερη αρτηρία του σώματος. ΑΟΡΤΗ, εκφύεται από το αρτηριακό στόμιο της αριστερής κοιλίας της καρδιάς. ΑΟΡΤΗ, από εδώ διοχετεύεται το ερυθρό, πλούσιο σε οξυγόνο αίμα, σε ολόκληρο τον οργανισμό.Ιδρυτική ομάδα: Γιάννης Αναγνωστόπουλος, Μάρω Γαλάνη, Πόλυ Γεωργακοπούλου, Γιάννης Ζαρκάδης, Μαρία Κουρμπανά, Βασίλης Λαδάς, Κώστας Μαλαμής, Βαγγέλης Μαντάς, Λίλα Μιαούλη, Γιάννης Η. Παππάς, Βαγγέλης Πολίτης, Αγγελική Φραγκούλια, Βασίλης Χριστόπουλος.

ΝΙΚΟΣ ΠΡΕΣΣΑΣ:

Αναδρομική της κίνησης και του χρώματος

Βασίλειος  Χριστόπουλος

Μια σημαντική έκθεση ζωγραφικής βρίσκεται σε εξέλιξη στο χώρο του ΠΟΛΥΕΔΡΟΥ. Με τον τίτλο «Αναδρομή» παρουσιάζονται (από 3 Ιουλίου και τα μέσα Αυγούστου 2020) 50 έργα του Νίκου Πρέσσα από την περίοδο του Παρισιού που δεν είχαν εκτεθεί στην Ελλάδα. Πρόκειται για την πιο ώριμη και δημιουργική καλλιτεχνική περίοδο του σημαντικού Πατρινού ζωγράφου.
Τότε που μέσα στην πρωτεύουσα του ευρωπαϊκού πολιτισμού συμμετείχε στα πρωτοποριακά ρεύματα της κινητικής και χειρονομιακής ζωγραφικής, ενός κινήματος που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, αλλά ωρίμασε και έγινε κλασσικό στην καρδιά της Ευρώπης.Οι ζωγράφοι που εγκαινίασαν την νέα αντίληψη, ότι δηλαδή, τα εκφραστικά μέσα της ζωγραφικής χωρίς να αναπαριστάνουν κάτι γνωστό και οικείο, μπορούν να δημιουργήσουν εικόνες – σύμβολα με πολλαπλές σημασίες, ήταν ο Καντίνσκι, ο Μάλεβιτς και ο Μόντριαν. Δημιούργησαν λοιπόν μια ζωγραφική γλώσσα με συμβολικό χαρακτήρα, προέβαλλαν την υποκειμενικότητα του καλλιτέχνη και κατέθεσαν με τον τρόπο τους ο καθένας την κριτική του άποψη για τον κόσμο.Η ζωγραφική αυτή γλώσσα καλλιέργησε δύο αντιπροσωπευτικές εκδοχές:
Τον Αφηρημένο Εξπρεσιονισμό που παρουσιάστηκε στην Αμερική και έδωσε έμφαση στον αυθορμητισμό της έκφρασης.

Την χειρονομιακή (και κινητική) τέχνη που, όπως είπαμε, αν και ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, ωρίμασε και έγινε κλασσική στην καρδιά της Ευρώπης.Αν τα έργα των εξπρεσιονιστών διακρίνονται για τις καθαρές χρωματικές αντιθέσεις, το δυναμισμό της φόρμας, τη δράση στην θεματολογία και εκφράζουν την ψυχή του δημιουργού στον ταραγμένο κόσμο που τον περιβάλει, η κίνηση και η χειρονομία κατά τη διαδικασία δημιουργίας του ζωγραφικού έργου, η γραμμή και το χρώμα σε κίνηση, εκφράζουν επί πρόσθετα τη βούλησή του να αλλάξει την τάξη του κόσμου .Τη δεκαετία του 1960, δημιουργείται και ο όρος «Οπ Άρτ» ο οποίος αναφέρεται σε οπτικές ψευδαισθήσεις που προκαλούνται σκόπιμα από τα εικαστικά έργα αλλά και το λυρικό κίνημα της Οπτικής Ποίησης στο οποίο θα αναφερθούμε στη συνέχεια.Ο Πατρινός ζωγράφος Νίκος Πρέσσας (1952) σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. της Αθήνας και συνέχισε στη Γαλλία όπου και έζησε μέχρι το 1995.(Ecole Nationale Supereure des Beaux Arts και Μaitrise d’ Esthetique στο Universite Paris I Pantheon-Sorbonne).Από την ηλικία των 14 μελέτησε και στην συνέχεια άσκησε την τέχνη της αγιογραφίας δίπλα στον πατέρα του Ανδρέα Πρέσσα και κατόπιν στα εργαστήρια του Κ. Ξυνοπουλου και του Γιώργου Μαυροείδη.Από το 1997 μέχρι το 2019 δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Πατρών, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Αισθητική Αγωγή. Επίσης δίδαξε ζωγραφική στο Εικαστικό Εργαστήρι του Δήμου Πατρέων, την χρονική περίοδο 2014-2017.

Όπως σημειώνει ο Δημήτρης Ζαχαράτος στο σημείωμα της έκθεσης του Ν. Πρέσσα,«Στη ζωγραφική της κίνησης και της χειρονομίας πέρα από το έργο καταγράφονται και οι παλμοί του καλλιτέχνη. Γίνεται στάλκερ για εμάς, τον παρακολουθούμε στιγμή τη στιγμή, βήμα το βήμα – αν και δεν είναι σίγουρος πού κατευθύνεται. Αλλά οπωσδήποτε θα μας πάει ως εκεί, για να μας εγκαταλείψει μονάχους μας στο τοπίο». Και συνεχίζει:«Θυμάμαι το Νίκο Πρέσσα να ζωγραφίζει, τον έχω παρακολουθήσει στις τελετές της χειρονομιακής ζωγραφικής, είδα πόσο δύσκολο είναι να αποφασίσει πότε να σταματήσει. Άλλοτε στριφογυρίζει γύρω από το τελάρο, άλλοτε στρέφει το ίδιο το τελάρο, άλλες φορές κάθεται και κεντάει χωρίς βιασύνη με τα κραγιόνια του σε μια άχρονη συνθήκη. Αόρατες πτυχώσεις μάτριξ που αναδύονται αλλά δεν μένουν πάντα εκεί, όπως και συ που δεν μπορείς να συγκεντρωθείς όσο θέλεις στον πίνακα, αλλά θα γυρίσεις, είσαι σίγουρος».

Ο Νίκος Πρέσσας από νεαρή ηλικία έδειξε το ασυμβίβαστο του χαρακτήρα του. Ο δρόμος της τέχνης ήταν η φυσική του στάση και έκφραση να τοποθετηθεί κριτικά στον κόσμο και στην σκληρή κοινωνία της κυνικότητας. Και ο προσωπικός του δρόμος στη διαρκή αναζήτηση για κάτι καθαρό και αυθεντικό.
Γι αυτό και είναι ενδιαφέρουσες, κάποιες και σαγηνευτικές, οι μεγάλες συνθέσεις που παρουσιάζει. Με ένταση της γραμμής, με χρωματική λιτότητα και ζωντανή την εναγώνια έρευνα προκειμένου να αποκαταστήσει την χαμένη τάξη του κόσμου.

Παρ’ ότι από νεαρή ηλικία μελέτησε και στη συνέχεια άσκησε τη βυζαντινή αγιογραφία, η προσωπική του έρευνα και αναζήτηση τον οδήγησαν στα σύγχρονα μοντέρνα κινήματα. Και αποφάσισε με τόλμη και θάρρος να συνομιλήσει και να αναμετρηθεί μαζί τους. Έτσι, έκανε την προσωπική του επανάσταση και τράβηξε το δικό του μοντέρνο ευρωπαϊκό δρόμο της συμβολικής ζωγραφικής. Και το έκανε με επιτυχία αν δούμε τις πολλές εκθέσεις του στη Γαλλική πρωτεύουσα (1984, 1986, 1992,1993).Είναι ενδιαφέρουσα η καλλιτεχνική πορεία των σημαντικών Πατρινών ζωγράφων αυτής της ηλικίας. Οι ομήλικοί του ζωγράφοι Γιώργος Μπογδανόπουλος (1951) και Κώστας Παπατριανταφυλλόπουλος (1951) παρά τις κοινές σπουδές στην ΑΣΚΤ (με τον Ν. Πρέσσα) οδηγήθηκαν, εξέφρασαν και συνεχίζουν να εκφράζουν μια ελληνικότροπη ζωγραφική, ψάχνοντας το ελληνικό και ιθαγενές ιδεώδες.Αντίθετα ο τέταρτος της γενιάς τους, ο Στάθης Χρυσικόπουλος (1945), που μαθήτευσε κοντά στο ζωγράφο Σπύρο Σώκαρη και σπούδασε στη Φλωρεντία (αρχιτεκτονική και ζωγραφική) εμπνεύστηκε και εκφράζει το κίνημα της Οπτικής Ποίησης: Μιας πιο λυρικής εκδοχής του κινήματος της συμβολικής ζωγραφικής.Στην πόλη μας δεν έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθούμε συχνά τέτοιες εκθέσεις σε αριθμό πινάκων, θεματική και υψηλή ποιότητα.Οι 50 πίνακες χωροθετημένοι με την πείρα  της Όλγας Νικολοπούλου στον κλασσικό χώρο του Πολύεδρου, αναδεικνύουν ένα σημαντικό καλλιτεχνικό γεγονός και μια δημιουργική εποχή ενός δικού μας καλλιτέχνη. Ενός ζωγράφου με ευρωπαϊκή πορεία που, αν είχε παραμείνει στο Παρίσι (δεν είχε επιστρέψει δηλαδή  στην Πάτρα), θα είχε σίγουρα μια σημαντική διεθνή αναγνώριση στο κίνημα της συμβολικής ζωγραφικής.

Η έκθεση λειτουργεί ως 5 Αυγούστου