Πολιτισμός είναι η ποιότητα της καθημερινής ζωής των ανθρώπων σε όλες τις εκφράσεις της. Η ποιότητα των αναγκών, των αναστοχασμών και των οραμάτων. Η ποιότητα της κατοικίας, της γειτονιάς, της πόλης και του περιβάλλοντα φυσικού χώρου. Η ποιότητα της εργασίας, της ανάπαυσης και του ελεύθερου χρόνου. Η ποιότητα των ανθρώπινων σχέσεων και των κοινωνικών δομών.Πολιτισμός είναι η γλώσσα, τα ήθη και έθιμα, η παιδεία, η εργασία, η ψυχαγωγία, η σωματική και ψυχική υγεία, οι θεσμοί συμμετοχικής δημοκρατίας.Πολιτισμός είναι κάθε μορφή τέχνης, με έμφαση στην πρωτογενή και ερασιτεχνική δημιουργία.Πολιτισμός είναι μια συνεχής πορεία απελευθέρωσης του ατόμου και των κοινωνιών. Μια πορεία αυτογνωσίας και συνάντησης με το διαφορετικό (φυλή, φύλο, θρησκεία, συνήθεια, τόπο).Πολιτισμός είναι η ιστορική μνήμη, ο αναστοχασμός και η δημιουργική σύνδεση με το σήμερα.Πολιτισμός,είναι μια μεγάλη ομπρέλα που χωράει από κάτω της, όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης, από τη παρακολούθηση ή το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης μέχρι τον κάδο απορριμμάτων/ανακύκλωσης και το περιεχόμενό του.Πολιτισμός θα πει να γιατρεύεις πληγές, που άνοιξαν και ανοίγουν τα απάνθρωπα μοντέλα καπιταλιστικής εκμετάλλευσης ανθρώπων και φύσης. Τα μοντέλα αλλοτρίωσης, μαζικοποίησης και υπερσυγκέντρωσης.Πολιτισμός είναι να φροντίζεις την αυλή σου, το χωριό σου, την γειτονιά και την πόλη σου, να έχεις πεζοδρόμια να περπατάς, στέγαστρα να περιμένεις, πλατείες να ρεμβάζεις, παιδικές χαρές, προσβάσιμες ακρογιαλιές, ρέματα, δάση και βουνά να σε βρίσκουν, εργαστήρια και χώρους δημιουργίας για όλες τις τέχνες.Πολιτισμός είναι να υπερασπίζεσαι τα «κοινά αγαθά», στη ζωή και στην τέχνη, να συναντάς τους άλλους και τη φύση, να στοχάζεσαι μια καλύτερη ζωή>Εκκινώντας από τις διαχρονικά πανανθρώπινες αξίες της αριστεράς και των κινημάτων, για την πόλη, τους πολίτες, τις ιδέες και τις δράσεις. Φίλοι και φίλες, έξοδον επιχειρούμε με την πολιτισμική μας συλλογικότητα/ιστοσελίδα. Το όνομα αυτής, «αορτή».____*Από τα λεξικά: ΑΟΡΤΗ, η πρώτη και κυριότερη αρτηρία του σώματος. ΑΟΡΤΗ, εκφύεται από το αρτηριακό στόμιο της αριστερής κοιλίας της καρδιάς. ΑΟΡΤΗ, από εδώ διοχετεύεται το ερυθρό, πλούσιο σε οξυγόνο αίμα, σε ολόκληρο τον οργανισμό.Ιδρυτική ομάδα: Γιάννης Αναγνωστόπουλος, Μάρω Γαλάνη, Πόλυ Γεωργακοπούλου, Γιάννης Ζαρκάδης, Μαρία Κουρμπανά, Βασίλης Λαδάς, Κώστας Μαλαμής, Βαγγέλης Μαντάς, Λίλα Μιαούλη, Γιάννης Η. Παππάς, Βαγγέλης Πολίτης, Αγγελική Φραγκούλια, Βασίλης Χριστόπουλος.

 Αγαμέμνονας

Ανδρεάννα Κουφού

Τον κοίταγε ξανά και ξανά. Σα να μην το έβλεπε κάθε μέρα, για…για μια ζωή έλεγε. Δεν ήθελε να αναφέρει τα χρόνια, όταν το έλεγε στο μυαλό της και όταν το επαναλάμβανε δυνατά για να το ακούει. Σαν να μην το πίστευε ούτε η ίδια ότι είχαν περάσει τόσα χρόνια και χρειάζονταν να το πει δυνατά για να πάρει σχήμα. Το πρόσωπό του. Πόσο όμορφο και καλό της είχε φανεί τότε. Σκούρα χρώματα. Μάτια λαδιά, μελαγχολικά, της είχαν φανεί. Τον χάζευε και τότε. Τις μικρές εκφράσεις. Τη σύσπαση των χειλιών του, όταν χαμογελούσε. Τη φλέβα που πετάγονταν στο μέτωπό του. Σπάνια αυτό.

    Τον ξανακοίταξε. Ποιος ήταν αυτός ο άγνωστος άντρας που κοιμόταν δίπλα της; Δεν θυμόταν. Σκούρα χρώματα. Ίδια μάτια. Ίδια σύσπαση. Ίδια φλέβα. Ναι, αλλά ίδια με τι;…δεν  θυμόταν. Της ήρθε στο μυαλό η μάσκα του Αγαμέμνονα που είχε δει σε σχολική εκδρομή στις Μυκήνες. Είχε μια μανία με τους παράδοξους συνειρμούς, το παραδέχτηκε στον εαυτό της την ίδια στιγμή που το σκέφτηκε. Κι αμέσως συνέχισε τη σκέψη της ότι αυτή τη φορά δεν ήταν τόσο παράδοξος.

    Αυτή η μάσκα έμοιαζε με τον άγνωστο άντρα δίπλα της. Μακρύ πρόσωπο, αρχαιοελληνική κατατομή, μάτια αμυγδαλωτά, χείλια λεπτά και ανέκφραστη. Ανέκφραστη, επανέλαβε δυνατά. Μου΄ μεινε κουσούρι να τα λέω δυνατά, αυτοσαρκάστηκε.

    Κι έπειτα μπήκε στο λαβύρινθο της ζωής της. Αναμνήσεις σαν πρόσωπο που με τα χρόνια έχασε τις εκφράσεις του κι έγινε ανέκφραστο σα μάσκα. Χάρηκε με το εύστοχο της σκέψης της.

    Σηκώθηκε αθόρυβα από το κρεβάτι, τύλιξε γύρω της τη μακριά της ζακέτα και βγήκε στο μπαλκόνι. Πάντα ο καθαρός αέρας καθάριζε τη διάθεσή της. Άκουσε μια ανοίκεια φωνή να φωνάζει το όνομά της και γύρισε ξαφνιασμένη προς το δωμάτιο.

    Ο άγνωστος άντρας στεκόταν στο δωμάτιο και καλούσε το όνομά της. Βαθιές χαρακιές αυλάκωναν το μέτωπό του. Η μάσκα του Αγαμέμνονα, ξανασκέφτηκε.

    Μπήκε μέσα σιωπηλή.  Έκατσαν αντικρυστά στην κουζίνα, ήπιαν καφέ, χωρίς ν΄ ανταλλάξουν κουβέντα. Μετά σηκώθηκαν, ντύθηκαν, φόρεσαν τις μάσκες τους και έδωσαν ραντεβού για το μεσημέρι, μετά τη δουλειά.

    Βγήκε στο δρόμο, νιώθοντας να ασφυκτιά πίσω από τη μάσκα της. Φοράω δύο μαζί, σαν κι αυτόν, αυτοσαρκάστηκε ξανά, και χαμογέλασε αδιόρατα. Τουλάχιστον μπορώ ακόμα να γελάω με τα χάλια μου, ξανασκέφτηκε.

    Το βράδυ στον ύπνο της ονειρεύτηκε ότι φορούσε τη μάσκα του Αγαμέμνονα εκείνη. Ότι πάλευε να τη βγάλει αλλά δεν τα κατάφερνε. Ένιωσε να πνίγεται και πετάχτηκε με μια κραυγή. Ο άγνωστος άντρας ρώτησε, αν είναι καλά. Είδα εφιάλτη του απάντησε, κοιμήσου.

    Το πρωί τη βρήκε ξενυχτισμένη. Δεν είχε καταφέρει να ξανακοιμηθεί. Πέρασε τη νύχτα ψηλαφίζοντας το δικό της πρόσωπο και χαζεύοντας το δικό του.

    Όταν ο άγνωστος άντρας ετοιμάστηκε για τη δουλειά, αναζήτησε τη μάσκα του. Τι τη θες; του απάντησε… Φοράς ήδη μία. Την κοίταξε παραξενεμένος. Μια έκφραση πόνου, έκανε πιο βαθιές τις χαρακιές στο πρόσωπό του.

____

Το διήγημα μικρής φόρμας (flash fiction) «Αγαμέμνονας» της Ανδρεάννας Κουφού προκρίθηκε στη λογοτεχνική άμιλλα που οργάνωσε η πολιτισμική συλλογικότητα της Πάτρας «Αορτή» με θέμα «Μάσκα και πρόσωπο».

pic: Laura Makabreskou