Ο ΤΑΛΑΝΤΟΥΧΟΣ κ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ και η διαχείριση του κορωνοϊού

του ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

Ο κ. Τσιόδρας είναι επικεφαλής της Ειδικής Επιτροπής του ΕΟΔΥ για τον κορωνοϊό και εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας. Μειλίχιος, σεμνός και πειστικός ως άριστος επιστήμονας. Δηλαδή ένας ταλαντούχος εκπρόσωπος υπουργείου. Όσοι ενημερώνονται μόνο από τα επίσημα ΜΜΕ και τον κ. Τσιόδρα, μένουν ικανοποιημένοι από την επιλογή της κυβέρνησης να εμπιστευτεί αυτόν τον σεμνό επιστήμονα. Και μέσω αυτού (του κ. Τσιόδρα) εφησυχάζουν για τη μάχη που δίνεται με επιτυχία σε όλα τα μέτωπα: Μέθοδοι ιχνηλάτησης, τεστ καταμέτρησης, τα γενικά χαμηλά ποσοστά, την κατάσταση των νοσοκομείων, το πάθος των υγειονομικών μας (ευχαριστούμε γιατροί), τα μέτρα καραντίνας και απαγορεύσεων για να αναχαιτιστεί η διασπορά κλπ κλπ.

Η ικανοποίηση και ο εφησυχασμός δίνουν την ευκαιρία στον πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη να προετοιμάζει τη δεύτερη μεγάλη του νίκη. (Η πρώτη είναι ο Έβρος).
Κι αν στο τέλος όλα δεν πάνε καλά, τότε ξέρουμε ποιοι θα φταίνε: οι απείθαρχοι Έλληνες που συνέχισαν παρά τις εκκλήσεις του μειλίχιου να μετακινούνται, να συναντιούνται κλπ.
Προτείνω να μην εφησυχάζουμε ότι όλα πάνε καλά, επειδή στο τιμόνι της χώρας βρίσκεται ο ικανός κ. Μητσοτάκης και στο τιμόνι του ΕΟΔΥ ο ταλαντούχος κ. Τσιόδρας.
Ο κ. Μητσοτάκης προσπαθεί να διαχειριστεί και αυτήν την κρίση επικοινωνιακά, χωρίς να βάλει νερό στο ιδεολογικό του κρασί: Για παράδειγμα εγκαταλείπει το Δημόσιο Σύστημα Υγείας στη μοίρα του και ακριβοπληρώνει την υποστήριξη του ιδιωτικού τομέα (διαγνωστικά τέστ ανατίθενται στον ιδιωτικό τομέα έναντι εξωφρενικής αμοιβής, μισθώνονται ιδιωτικές ΜΕΘ με υπερβολικά μισθώματα).
Ο εκλεκτός του πρωθυπουργού κ. Τσιόδρας (δεν αμφισβητούμε την επιστημοσύνη του) προσπαθεί να υποστηρίξει τις επιλογές του πρωθυπουργού: Εξωραΐζει φραστικά το αδύναμο υγειονομικό σύστημα, συμβιβάζεται με τις φειδωλές προσλήψεις, (παρά την έκτακτη ανάγκη), δεν προχωρά στην ανάπτυξη νέων ΜΕΘ, και δεν λαμβάνει καμία πρόνοια για τις ευάλωτες ομάδες (προσφύγων μεταναστών, άστεγων, τοξικοεξαρτημένων, φυλακισμένων, ρομά).

Αλλά μόνο με μέτρα απαγόρευσης, απειλές, οδηγίες και ανακοινώσεις θανάτων δεν αντιμετωπίζεται η πανδημία.

Κάποιοι διαμαρτύρονται: Μα δεν θα υπερφορτώσουμε το Δημόσιο Σύστημα Υγείας για μια πανδημία που μπορεί να μάς συμβαίνει μια φορά στα 20 ή 30 χρόνια. Η απάντησή μας είναι: Ένας ισχυρός σεισμός, μια φονική πλημμύρα (να μην μιλήσουμε για τις πυρκαγιές) που συμβαίνουν κάθε 20 – 30 χρόνια δεν μας υποχρεώνουν στις ανάλογες τεχνικές υποδομές; Δηλαδή επαρκή αντισεισμικά κτίρια και αξιόπιστα αντιπλημμυρικά έργα;

Γιατί να μην εξοπλιστούμε με την απαραίτητη κοινωνική υποδομή Υγείας; Δηλαδή ένα Δημόσιο Σύστημα που να ικανοποιεί με επάρκεια τις τρέχουσες ανάγκες της κοινωνίας (κάτι που τώρα δεν γίνεται). Και επί πλέον να διαθέτει το κατάλληλο Σχέδιο για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, όπως η τωρινή πανδημία.

Είναι πολύ καλό ένας εκπρόσωπος της εξουσίας να μας μιλάει ήρεμα και κατανοητά. Το πρόσωπό του να αποπνέει μια καλοσύνη και μια σεμνότητα (συγκρίνετέ το με τα σκληρά πρόσωπα των κκ Χαρδαλιά και Κικίλια). Μας ηρεμεί και μας καθησυχάζει.

Αλλά οφείλουμε να προσέχουμε και το περιεχόμενο και τις πιθανές σκοπιμότητες των ανακοινώσεών του. Γιατί, είπαμε, διαχείριση της κρίσης δεν είναι μόνο ο εγκλεισμός, οι οδηγίες και οι ανακοινώσεις. Αλλά και τα μέσα με τα οποία θα αντιμετωπίσουμε τον ιό: ανθρώποι, κτίρια, εξοπλσμός.

Μετά τα προηγούμενα, νομίζουμε πως ο καλύτερος τρόπος να μάθουμε όλη την αλήθεια είναι να ενσκήψουμε στα κείμενα αυτών που δίνουν τη μάχη στα νοσοκομεία μας.
Για μια πρώτη εικόνα αλήθειας συγκεντρώσαμε τα εξής κείμενα:

1. Ηλίας Σιώρας, γενικός γραμμματέας της ΕΙΝΑΠ: Κίνδυνος μετάδοσης λόγω συνωστισμού στα νοσοκομεία (21.3.2010)
2. Αθανάσιος Κιτσάκος, Διευθυντής Επειγόντων του Παν. Νοσοκομείου Ιωαννίνων: Covid 19- Τελικά τι κάνουμε; (23.3.2020)
3. 700 γιατροί του ΕΣΥ: Ψήφισμα: Για ένα ΕΣΥ που θα μπορεί να αντέχει κάθε μέρα (23.03.2020)
4. ΟΕΝΓΕ: Για τον Κορωνοιό, Τα 6 αιτήματα των νοσοκομειακών γιατρών (24.3.2020)

Δημοσιεύουμε εκτενή αποσπάσματα από τα κείμενα:

1. Ηλίας Σιώρας: γενικός γραμμματέας της ΕΙΝΑΠ. Μίλησε στο News 24/7 για τις μεγάλες ελλείψεις στα νοσοκομεία, τον κορονοϊό και το σύστημα υγείας που έχει αποδυναμωθεί σημαντικά στον Αλέξανδρο Πηγαδά. (21.3.2020).
Σε όλη την Ελλάδα μέχρι χτες το πρωί, υπήρχαν περίπου 50 κρούσματα υγειονομικών. Τα κρούσματα αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό που αγγίζει το 10 – 11% επί του συνόλου. Στην Ιταλία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 9%. Πέρα από αυτό όμως, εκατοντάδες συνάδελφοι μας έχουν τεθεί σε καραντίνα, γύρω στα 300 άτομα, ίσως και παραπάνω. Αυτό αλλάζει από ώρα σε ώρα και από μέρα σε μέρα. Φυσικά, δεν μιλάμε μόνο για τους γιατρούς και τους νοσηλευτές, αλλά για όλο το προσωπικό, όπως είναι οι διοικητικοί υπάλληλοι, οι τεχνικοί και οι τραυματιοφορείς. Οι πιο εκτεθειμένοι στον ιό είναι αυτοί των επειγόντων περιστατικών.
Μη ξεχνάμε ότι ο συνωστισμός που υπάρχει στα νοσοκομεία είναι ένας από τους παράγοντες μετάδοσης του κορωνοϊού. Για να σταματήσει λοιπόν αυτή η κατάσταση, πρέπει να ανοίξουν τα κέντρα υγείας του λεκανοπεδίου. Σημαντικό είναι να γίνουν προσλήψεις και στις κλίνες εντατικής θεραπείας, οι οποίες αντιστοιχούν 6 ανά 100.000 πληθυσμού. Το νούμερο είναι πραγματικά πολύ μικρό, ειδικά αν σκεφτούμε τις ευρωπαϊκές οδηγίες σύμφωνα με τις οποίες οι κλίνες πρέπει να είναι τουλάχιστον διπλάσιες, αν όχι τριπλάσιες. Από τις 600 κλίνες που υπάρχουν συνολικά, οι 110 δεν λειτουργούν. Επίσης, πρέπει άμεσα να επιταχθούν και οι γιατροί του ιδιωτικού τομέα. Εξάλλου, όπως είπε και ο κύριος Μητσοτάκης είμαστε σε πόλεμο.
Τα εξωτερικά τακτικά ιατρεία έχουν κλείσει. Το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: Τι θα κάνει ο απλός κόσμος που θέλει να κάνει μια συνταγογράφηση, μια απλή επανεξέταση μετά από δύο μήνες; Γι’ αυτούς πρέπει να ληφθεί μια πρόνοια από το κράτος καθώς μιλάμε για ανθρώπους που είναι χρόνια πάσχοντες. Μην ξεχνάμε, ότι αν δεν γίνουν οι εξετάσεις τους άμεσα, το πρόβλημά τους μπορεί να επιδεινωθεί. Με αυτό τον τρόπο, η κυβέρνηση στρέφει τους ασθενείς, είτε στα επείγοντα περιστατικά, είτε σε ιδιωτικά νοσοκομεία.

Οι περισσότερες ευπαθείς ομάδες όπως διαβητικοί, άνθρωποι με χρόνιες πνευμονοπάθειες, βρογχικό άσθμα, βαριά υπερτασικοί, παχύσαρκοι, άνθρωποι που κάνουν μεταμοσχεύσεις, χημειοθεραπείες, υποφέρουν από ρευματοπάθειες, είναι αυτές που πρέπει να προσέχουν περισσότερο. Δεν είναι μικρός ο αριθμός των ομάδων αυτών και αφορά και τις μέσες ηλικίες. Το 90% των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στην Ιταλία ανήκει σε αυτές τις ομάδες. Από αυτή την άποψη είναι σωστή η απομόνωση που προπαγανδίζεται, αλλά πέρα από την ατομική ευθύνη υπάρχει και η κρατική.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα με τις μάσκες όπου υπάρχουν τρία είδη. Μία από αυτές, η πιο προστατευτική, δεν υπήρχε στα νοσοκομεία. Τώρα σιγά σιγά αρχίζουν να έρχονται κάποιες. Ακόμη και χειρουργικές μάσκες δεν χορηγούνται εύκολα.
Δεν γίνεται από την μία η κυβέρνηση να απαγορεύει τις συγκεντρώσεις άνω των δέκα ατόμων, την ίδια ώρα που στις εφημερίες των νοσοκομείων συνωστίζονται 30 με 40 άτομα. Εκεί δεν υπάρχει μεγάλος κίνδυνος; Εκεί δεν πρέπει να πάρεις ένα σχέδιο προστασίας του κόσμου; Στον Ευαγγελισμό γίνεται κάθε μέρα χαμός, με αποτέλεσμα να είναι πιθανό να επαναληφθεί ότι έγινε και στο νοσοκομείο Γεννηματάς.
Το σύστημα υγείας δεν αντέχει εδώ και χρόνια. Έχει αποδυναμωθεί δραματικά, καθώς υπηρετούσαμε προ κρίσης 110.000 ιατροί και προσωπικό, ενώ τώρα είμαστε περίπου 75.000. Η κυβέρνηση προσπαθεί ένα μέρος αυτών των ελλείψεων να το καλύψει με ελαστικές σχέσεις εργασίας. Αυτό που συμβαίνει μέσα στην κρίση είναι ότι ενώ προσλαμβάνει 2.000 επικουρικούς νοσηλευτές δεν τους κάνει μόνιμους. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή λείπουν πάνω από 6.500 γιατροί όλων των ειδικοτήτων και 20.000 στο υπόλοιπο προσωπικό. Και τώρα προσπαθεί με 2.000 έκτακτες προσλήψεις (πάλι όχι μόνιμοι) να καλύψει αυτά τα κενά; Δεν γίνεται σε καμία περίπτωση!
Ολόκληρο το κείμενο:

https://www.news247.gr/synentefxeis/sioras-gia-koronoio-kindynos-metadosis-logo-synostismoy-nosokomeia.7606865.html

2. Αθ. Κιτσάκος: Τελικά τι κάνουμε; Ένα κείμενο γροθιά στο στομάχι (23.3.2020) του Διευθυντή Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων, Αθ. Κιτσάκου. Ανάρτηση στο προσωπικό του προφίλ στο facebook.

Σεβαστοί επιστήμονες ορθά ενημερώνουν για την πορεία της νόσου τον κόσμο, ορθά παίρνουν μέτρα κατά της διασποράς.
Τόσοι Λοιμωξιολόγοι δεν μπορούν να δούν ότι το Υγειονομικό σύστημα και γενικότερα η χώρα θα θρηνήσει Θύματα.
Εντολές μέχρι σήμερα του ΕΟΔΥ ο γιατρός να χειριστεί COVID19 κρούσμα χωρίς σκούφο – ο γιατρός αυτός θα μολυνθεί στην πρώτη επαφή με COVID19 και τις επόμενες 3-4 μέρες θα σκορπάει θάνατο μέσα στο νοσοκομείο μέχρι να λυγίσει και ο ίδιος. Με σχετική μου επιστολή το επεσήμανα στον ΕΟΔΥ πριν 15 ημέρες οι οδηγίες δεν άλλαξαν. Εντολές μέχρι σήμερα του ΕΟΔΥ στο τμήμα μου όπως και σε όλα τα ΤΕΠ της χώρας εξετάζουμε ύποπτα περιστατικά που βήχουν με απλές μάσκες (σαν αυτές που κυκλοφορούν στον δρόμο). Οι υψηλής προστασίας μάσκες είναι σχεδόν ανύπαρκτες και τις φυλάμε για τις ανανήψεις/διασωληνώσεις. Οι σοφοί λοιμωξιολόγοι έδωσαν αυτές τις οδηγίες όταν βλέπετε τις εικόνες από τα νοσοκομεία τις Κίνας Ισπανίας Ιταλίας.
..και στο τέλος θα μιλάμε για ΗΡΩΕΣ γιατρούς και Νοσηλευτές και όχι ανεπαρκείς ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ. Φυσικά θα φταίει ο κορωνοϊός και όχι οι υπεύθυνοι λοιμωξιολόγοι στα κέντρα αποφάσεων. Εγώ και το τμήμα μου ξέρουμε τι μας περιμένει και κρατάμε Θερμοπύλες, θα πέσουμε ΜΑΧΟΜΕΝΟΙ για τους συνανθρώπους μας, το μόνο που σας παρακαλώ όταν όλα τελειώσουν ΤΣΑΚΙΣΤΕ αυτούς που μας σκότωσαν. ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ
Ολόκληρο το κείμενο:
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=265702314423704&id=100029518126331

3.Ψήφισμα για ένα ΕΣΥ που θα μπορεί να αντέχει κάθε μέρα (23.03.2020)
Είμαστε και ήμασταν εδώ, στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση και αυτής της κρίσης. Δεν μας πτοούν οι επιθέσεις που δέχθηκε το ΕΣΥ όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα και δεν βάζουμε στο ζύγι την καθημερινή μας προσφορά. Με πλήρη επίγνωση του κινδύνου ότι θα είμαστε από τους πρώτους που θα νοσήσουν θα συνεχίσουμε. Ήδη 200 συνάδελφοι μας βρίσκονται σε καραντίνα. Όμως, η «μειωμένη καραντίνα» του υγειονομικού προσωπικού σε περίπτωση συμπτωμάτων, οι ελλείψεις σε εξοπλισμό προστασίας όπως τις έχουμε βιώσει και η ελλιπής και καθυστερημένη πρόσληψη επαρκούς προσωπικού για την αντιμετώπιση της πανδημίας κινδυνεύουν να μας μετατρέψουν σε πηγή μετάδοσης».
• Ανοίξτε άμεσα κλίνες ΜΕΘ και προμηθευτείτε αναπνευστήρες
• Προχωρήστε άμεσα σε προσλήψεις μόνιμου και έκτακτου υγειονομικού προσωπικού για τη στελέχωση των κλινών ΜΕΘ και των λοιπών κενών θέσεων στο ΕΣΥ
• Επιτάξτε όσες κλίνες ΜΕΘ και νοσοκομεία του ιδιωτικού τομέα χρειαστεί για να αντέξει το ΕΣΥ
• Προμηθεύστε με αντιδραστήρια τα δημόσια νοσοκομεία και εξοπλίστε τα με μοριακές τεχνικές (PCR)
• Ανακαλέστε την απαράδεκτη ρύθμιση για καραντίνα 7 ημερών στους συναδέλφους που θα νοσήσουν με πρόνοια για αντικατάσταση των νοσούντων με νέο προσωπικό
• Εξασφαλίστε για το σύνολο των υγειονομικών όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας
• Ανακαλέστε την απαράδεκτη οδηγία του ΕΟΔΥ που μειοδοτεί σχετικά με τα απαιτούμενα μέτρα ατομικής προστασίας και μας καλεί να δουλέψουμε με μειωμένο ή και ανύπαρκτα εξοπλισμό
Ολόκληρο το κείμενο:
https://www.efsyn.gr/node/236300

4. ΟΕΝΓΕ: Κορωνοιός, τα 6 αιτήματα των νοσοκομειακών γιατρών (24.3.2020)
Οι 2.145 προσλήψεις επικουρικών γιατρών, νοσηλευτών και λοιπού προσωπικού (ακόμα και αν και εφ’ όσον πραγματικά γίνουν), που θα τους απολύσουν μετά την επιδημία, είναι σταγόνα στον ωκεανό των χιλιάδων κενών σε μόνιμο προσωπικό του δημόσιου συστήματος υγείας. Χρειαζόμαστε μόνιμους γιατρούς. Προτεραιότητα να δοθεί στα τμήματα πρώτης γραμμής.
Είναι επιτακτική ανάγκη άμεσα, με πράξη νομοθετικού περιεχομένου και κατά παρέκκλιση των διατάξεων που ισχύουν, να διοριστεί άμεσα σε μόνιμες θέσεις, το σύνολο των γιατρών (και που σύμφωνα με την εκτίμηση μας είναι 2.000 με 3.000) που έχει θέσει υποψηφιότητα για τις 943 θέσεις ειδικευμένων γιατρών κλάδου ΕΣΥ και που σε μία τόσο κρίσιμη στιγμή μένουν παροπλισμένοι. Έχουν πτυχίο ιατρικής και τίτλο ειδικότητας. Έχουν όλα τα εφόδια που χρειάζεται για να ριχτούν στη μάχη. Δεν υπάρχει η «πολυτέλεια» να περιμένουμε να ολοκληρωθούν οι κρίσεις.
Να διοριστούν οι εξειδικευόμενοι στις ΜΕΘ σε θέσεις επιμελητών ώστε να απελευθερωθούν θέσεις εξειδικευόμενων εντατικολόγων και να ενισχυθούν οι ΜΕΘ με νέους εξειδικευόμενους.
Μέσα ατομικής προστασίας των υγειονομικών. Καμία υποχώρηση. Καμία έκπτωση.
Άμεση επίταξη του ιδιωτικού τομέα. Άμεση επίταξη κλινών, κλινικών, κρεβατιών ΜΕΘ και εργαστηρίων του ιδιωτικού τομέα.
Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση επέβαλε την απαγόρευση της κυκλοφορίας, την ίδια στιγμή που με ΠΝΠ ανέστειλε την απαγόρευση της πολιτικής επιστράτευσης και την επίταξη απεργών, αφήνει τα ιδιωτικά μεγαθήρια ανενόχλητα να κερδοσκοπούν ακόμα και τώρα. Τα τακτικά χειρουργεία στον ιδιωτικό τομέα συνεχίζονται κανονικά παρά την απαγόρευση, ενώ βρισκόμαστε στη δίνη της πανδημίας.
Επίταξη τώρα!
Διενέργεια test για κορονοϊό σε όλο το προσωπικό. Απαγόρευση της διενέργειας test στον ιδιωτικό τομέα, επίταξη όλης της ποσότητας αντιδραστηρίων και kit που διαθέτουν. Διενέργεια test μόνο βάσει επιστημονικών ενδείξεων, απολύτως δωρεάν και με ευθύνη των κρατικών φορέων σε μεγάλες ομάδες πληθυσμού σύμφωνα με τις τρέχουσες οδηγίες του ΠΟΥ (WHO).
Άμεσα να εξασφαλιστούν όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας για την υγεία των προσφύγων και των μεταναστών, των άστεγων, των τοξικοεξαρτημένων, φυλακισμένων και άλλων ειδικών πληθυσμιακών ομάδων (π.χ. ρομά).

Ολόκληρο το κείμενο:

Κορωνοιός-ΟΕΝΓΕ: Τα 6 αιτήματα των νοσοκομειακών γιατρών

«Νίπτω τας χείρας μου, πολύ σχολαστικά…»

TOY ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

pic: Ρενέ Μαγκρίτ

Είναι γεγονός ότι βιώνουμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση μετά την εμφάνιση του ιού. Η εξάπλωση του καθώς και τα επίπεδα θνησιμότητας είναι απρόβλεπτα και ανεξέλεγκτα, δοκιμάζοντας τις αντοχές των ανθρώπων σε φυσικό ,κοινωνικό, πολιτιστικό και πολιτισμικό επίπεδο. Παράλληλα δοκιμάζονται η αποτελεσματικότητα, οι δομές και τα συστήματα υγείας, οικονομίας, εκπαίδευσης και πρόληψης όλων των κρατών που πλήττονται. Προφανώς δεν είναι η στιγμή κατάλληλη για κριτική και κορώνες διαμαρτυρίας, ωστόσο είναι η ώρα για στοχασμό και σκέψη, για τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα τεκταινόμενα γύρω μας, είτε σε εθνικό είτε σε διαπλανητικό επίπεδο. Η αβεβαιότητα για το μέλλον, με αφορμή τον ιό, ερεθίζει το αισθητήριο της οσμής με τέτοιο τρόπο που σιγά-σιγά αποκτούμε ικανότητες λαγωνικού.Ακούμε και βλέπουμε καθημερινά γύρω μας, όσο επιτρέπεται, ανθρώπους τρομαγμένους που κρέμονται από τα χείλη εκατοντάδων ειδικών που παρελαύνουν στα κανάλια. Ταυτόχρονα υποτασσόμαστε σε οδηγίες και συμβουλές με ευλαβική προσοχή, και καλά κάνουμε, όμως δεν μπορώ να μην σχολιάσω τον τρόπο που ''περνάνε'' στην καθημερινότητα μας.
Τα ''αξιόπιστα'' ΜΜΕ χρησιμοποιώντας λέξεις και όρους πολέμου (μάχη, ήρωες, πρώτη γραμμή, παλικάρια, αγωνιστές) και εξωπραγματικής διάστασης (αόρατη απειλή, επιδρομή αόρατου εχθρού κ.α) διαμορφώνουν ένα κλίμα εθνικού και πατριωτικού προσκλητηρίου αλλά και τρόμου. Από την άλλη η κυβέρνηση που της έλαχε να διαχειριστεί αυτή τη κατάσταση, χρησιμοποιεί λέξεις και όρους εθνικής ομοψυχίας (συλλογική ευθύνη, όλοι μαζί, ενωμένοι κ.α) προσπαθεί να ενεργοποιήσει το εθνικό φρόνημα και το φιλότιμο του Έλληνα. Πρόκειται για την τακτική του Πόντιου Πιλάτου που όπως λέει και ο Σπύρος Παπαδόπουλος νίπτω τας χείρας μου, πολύ σχολαστικά, έτσι ώστε στην περίπτωση που όλα πάνε καλά, πράγμα που ευχόμαστε όλοι, η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ έκαναν τη δουλειά τους καλά, στην περίπτωση που δεν πάνε καλά τα πράγματα τότε θα φταίει ο απείθαρχος Λαός.
Τι σημαίνει άραγε συλλογική ευθύνη; Του πολίτη προφανώς! Η ευθύνη του κράτους απέναντι στον άνεργο, τον άστεγο, τον πρόσφατα απολυμένο, τον πρόσφυγα, το μαθητή που δεν έχει πρόσβαση στην νέα εξ αποστάσεως μόδα που λέγεται εκπαίδευση; Τον δικηγόρο; Τον μηχανικό; Και άλλους επαγγελματίες;
Είπαμε έχουμε πόλεμο!!! Έναν πόλεμο που πολεμάνε αυτοί που πολεμάγανε πάντα και όχι οι κλινικάρχες ή οι τραπεζίτες. Οι Γιατροί και οι Νοσηλευτές δεν έχουν ανάγκη από το χειροκρότημα, έχουν ανάγκη από ''όπλα'' για να μπουν στη ''μάχη''.
Πρόσφατα ανακαλύψαμε και έννοιες προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας, με το μισό μισθό φυσικά, αναδεικνύοντας μια ακόμα πτυχή του πατριωτισμού, όπως αυτή των ιδιωτικών ΜΕΘ. Παράλληλα φιγουράρει, ως ένα ακόμα βασικό συστατικό του πατριωτισμού, ο Εθελοντισμός ανασύροντας από τη μνήμη την απίστευτη και πατριωτική ''επιτυχία'' του 2004. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ο Λαός πρόσφατα ψήφισε μια αυτοδύναμη κυβέρνηση, η οποία περιμένει καρτερικά 6 ώρες την απόφαση της Ιεράς Συνόδου για τον αν θα κλείσουν οι Εκκλησίες, χωρίς να αναλαμβάνει την ευθύνη για το κλείσιμο χώρων συνάθροισης που βοηθούν την εξάπλωση του ιού. Για να μην κατηγορηθώ, επισημαίνω την αστοχία της κυβέρνησης και όχι το θρησκευτικό ιδεώδες που σηματοδοτούν οι Ναοί.
Το σίγουρο είναι ότι στη παρούσα συγκυρία έχουν πέσει πολλά χαρτιά στο τραπέζι, για την εργασία, την οικονομία, τις αμοιβές, για το κοινωνικό κράτος , για τον ανθρωπισμό, για την αλληλεγγύη. Ανακατεύεται η τράπουλα για το επόμενο παιχνίδι πόκερ, που κανένας από εμάς δεν μπορεί να ξέρει. Μόνο οι ''ειδικοί'' ξέρουν.
____

26/03/2020 Πελοπόννησος

Με αφορμή τη γιορτή της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης 

Τρία ποιήματα των ποιητών
Ζαρκάδη Γ., Λαδά Β., Παππά Γ.

ΟΙ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ

Ἐκεί ποὺ πὴ

ἐκεῖ ποὺ πήγαινες παλιὰ

μοῦ εἴπανε μὴν πᾶς

καμπάνες δὲν χτυπήσανε

μπῆκαν βουβὲς μὲς στὰ χυτήρια καὶ γίναν πάλι χῶμα.

Καιρὸ πρίν, εἶχαν περάσει οἱ ληστὲς

κι ἔκοβαν χέρια καὶ σκοινιὰ

ἔκλεψαν τὰ γλωσσίδια.

Κι ὁ φόνος ἦταν πρὶν τὸ φονικὸ

βαθύς, πολὺ βαθύς, χωρὶς τὸ αἷμα νὰ προλάβει

Δὲν ἔμεινε κορμὶ

οὔτε ἐνορία ποὺ κάποτε πιστέψανε.

Ἐκεῖ ποὺ πὴ

ἐκεῖ ποὺ πήγαινες

μοῦ εἴπανε μὴν πᾶς

καλύτερα μὴ δεῖς καὶ μαρμαρώσεις.

Θηλαστικὰ πετάχτηκαν στὸν ὕπνο τους μὲ τὰ μικρὰ

κι ἐξακτινώθηκαν

σὲ βάραθρο τοῦ τόπου καὶ τοῦ χρόνου

σὲ μαῦρες τρύπες ξύπνησαν.

Ἐκεῖ ποὺ πὴ

ἐκεῖ ποὺ

μοῦ εἴπανε μὴν πᾶς

πουλιά, μετανιωμένα ποὺ ἔμαθαν

στὸ χῶμα ἐφορμοῦσαν, δασκαλεμένα λὲς

πίσω νὰ πάρουνε τὸ πέταγμά τους.

«Ποιὸς ἔσβησε τοὺς νόμους τῆς βαρύτητας

ποιὸς μπῆκε στὴ φωλιὰ νεροῦ καὶ πῆρε τὰ αὐγά της;

Καλύτερα μέσα στὴ γῆς

καλύτερα στὴ λάβα τοῦ πυρήνα νὰ χαθοῦμε».

Ἐκεῖ ποὺ πῆ

ἐκεῖ

μοῦ εἴπανε μὴν πᾶς

γυρίζουν σὲ φυγόκεντρο τὰ ἔντομα

μεταλλαγμένα, ἀγνώριστα,

πιὸ ξένα κι ἀπ’ τὴν ξενιτιὰ

τσιμπᾶνε τὸν ἑαυτό τους.

Ἐκεῖ ποὺ πὴ

μοῦ εἴπανε μὴν πᾶς

τὰ δάση δίπλωσαν τὰ δέντρα τους

κόψανε τὰ τζιτζίκια

καὶ πυρπολήθηκαν, διαμαρτυρόμενα.

Ἄντε μετὰ νὰ τὰ μαζέψεις

ποῦ ρίζες ποῦ τριχοειδῆ.

«Ἂς ἔρθει, λέγανε τὸ φῶς

ἂς ἔρθουν τώρα οἱ ἀνθρῶποι

κι ἂς κάνουν πὼς ἀνοίγουν τὶς κουρτίνες τους

φορώντας μάσκες ὀξυγόνου.

Ἐκεῖ μὲς στὰ κανάλια ποντισμένοι

θὰ δοῦνε τὴν καινούργια τυραννία.

Τέρμα ἰριδισμοὶ καὶ παιχνιδίσματα μέ μας

τέρμα νυχτιάτικα φεγγάρια!»

Ἐκεῖ ποὺ

μοῦ εἴπανε μὴν πᾶς

ὁ ἥλιος ξεκοιλιάστηκε

καὶ χύθηκαν τὰ σπλάχνα στὶς χαράδρες.

Κατέβηκαν οἱ μάντεις γιὰ νὰ δοῦν

ρίχτηκαν στὸ κενὸ νὰ τὰ διαβάσουν.

Κάτι ψελλίσανε, ἀλλόκοτους χρησμοὺς

κι ὕστερα μπήκανε σὲ λιμουζίνες

νὰ κόψουνε καινούργιες συνδρομές.

Ἐκεῖ

μοῦ εἴπανε μὴν πᾶς

κάθε ποὺ ξημερώνει

σμῆνος τρελῶν κορυδαλλῶν φτεροκοπᾶ.

Κι ἀπὸ τὰ ράμφη τους

στάλα στάλα πέφτει τὸ φῶς

στάλα στάλα στάζει τὸ σκοτάδι

στὰ χαλασμένα ὑδραυλικά τοῦ κόσμου.

Γιάννης Ζαρκάδης, "Μελισσόχορτο", Εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ, Αθήνα 2017

Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ

Καθόσουν  πάνω σε βαλίτσα κι έμοιαζες αποσκευή.

Ένοιωθα γυμνός ανάμεσα στο πλήθος και ντρεπόμουν.

Το τρένο που ταξίδεψες και δεν επέστρεψες

είναι ζωγραφισμένο σε τετράδιο κι ακούω το βουητό του.

Εσύ ήσουν  η βασίλισσα του Πόνου στην τάξη

κι εγώ με δεμένα μάτια σ’ έψαχνα στην «τυφλόμυγα».

Έπεφτα πάνω σε θρανία σε καρέκλες

ποτέ δεν σε ακούμπησαν τα χέρια μου.

Άκουγα το χλομό σου γέλιο πότε δεξιά πότε αριστερά

κι ύστερα στο βάθος να ακούγεται σαν βογκητό.

Θλίψη μακρινή τελείωσε εσύ το παραμύθι

με τη Βασίλισσα του Πόνου για αρχή και τέλος.

Εμένα με τα δεμένα μάτια να την ψάχνω σε σταθμό

να πέφτω πάνω σε βαλίτσες κι αποσκευές.

 Βασίλης Λαδάς: "Λεύκωμα" εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2020

ΦΩΤΙΣΜΕΝΗ  ΣΑΡΚΑ

Ήταν καλό παιδί ο Φάουστο.

Γεμάτος δύναμη και πίστη για τη ζωή.

Ονειρευόταν να γυρίσει τον κόσμο

με μια μοτοσικλέτα, όπως ο Τσε.

Με το ακορντεόν του έπαιζε την Ταραντέλα

για να χορεύουν τα παιδιά.

Όνειρό του: να χτίσει κάποτε μια μεγάλη πολιτεία,

όπου θα μένουν οι φτωχοί της γης.

Στις φάμπρικες του Μπαρατζάνο έδινε την ψυχή του,

για να κινούνται οι μηχανές.

Κι' όταν αυτές σταμάτησαν,

έφυγε με την κοπέλα του για το χωριό του.

Ήθελαν να παντρευτούν και της έγραψε·

«Συγγνώμη που δεν μπορώ να σου δώσω όσα ονειρευτήκαμε».

Κι αμέσως λούστηκε τη φωτιά. Τότε, πέρασαν από μπροστά του οι γονείς του, οι φίλοι του, τα παιδικά χρόνια και η αγαπημένη του. Ήταν μόλις 28 χρονών. Μετανιωμένος, έριξε το κορμί του σε μια στέρνα με βρόχινο νερό για να γλυτώσει.

Παραμονή Χριστουγέννων 2014.

Γιάννης Hλ.Παππάς: "Το ατίθασο μέλλον" Εκδόσεις Διαπολιτισμός Πάτρα 2020

______
21η  Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης,  ημέρα της εαρινής ισημερίας.

Με απόφαση της 30ης συνόδου της Γενικής Διάσκεψης, του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό (UNESCO) / στο Παρίσι, 1999,  εγκρίθηκε να γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης την  21η  Μαρτίου, ημέρα της εαρινής ισημερίας.

Σκοπός αυτής της απόφασης  είναι να προωθηθεί η ανάγνωση, η συγγραφή και η δημοσίευση ποίησης σε όλο τον κόσμο, καθώς και να «δοθεί αναγνώριση και δύναμη σε εθνικές, περιφερειακές και διεθνείς οργανώσεις ποίησης». Να αναγνωριστεί η κοινωνική αξία της ποιητικής τέχνης ως φορέας της γλωσσικής ομορφιάς, του πολιτισμού, του ελεύθερου και  δημιουργικού πνεύματος που μας ανυψώνει πέρα ​​από το ασήμαντο. Η ποίηση μπορεί να δώσει ένα άλλο νόημα στη ζωή.

Photo:Αρσένι Ταρκόφσκι
Σε προαισθήματα δεν πιστεύω και προλήψεις. 

Δε φοβάμαι. Στα δηλητήρια και τις 
Συκοφαντίες δεν υποχωρώ. 
Θάνατος δεν υπάρχει. 
Αθάνατοι όλοι. Αθάνατα όλα. 
 Μη τον φοβάσαι τον θάνατο στα δεκαεφτά 
Μήτε στα εβδομήντα. 
Θάνατος δεν υπάρχει. Ούτε σκοτάδι. 
 Υπάρχει μόνο φως κι αλήθεια.

εικόνα «Πριν την βροχή»

Τα Θεοφάνεια, στην Αχρίδα, στην Αντίπαρο και στον κινηματογράφο

του Βασίλη Λαδά

Το 2019 παίχτηκε στην Αθήνα η ταινία της Θεώνας Μιτέφσκα «Υπάρχει θεός και τον λένε Πετρούνια». Στον παγανιστικό αγιασμό των υδάτων στα Θεοφάνεια στη λίμνη Αχρίδα της Βόρειας Μακεδονίας ένα κορίτσι πέφτει στο νερό και πιάνει τον σταυρό. Η πράξη της αποδοκιμάζεται από τους ευσεβείς ορθοδόξους ως ασέβεια απέναντι στο έθιμο που απαιτεί στην αγία τελετή να πέφτουν άνδρες και παλληκάρια να πιάσουν τον σταυρό. Η ταινία κάνει διεθνή καριέρα.

Η λίμνη της Αχρίδας, ως κόρη οφθαλμού, ήταν και το τοπίο της ταινίας «Πριν την βροχή», 1994, του Μίλτσο Μαντσέφσκι. Σκοπιανή παραγωγή την ήθελε τότε το «Αθηνόραμα». Κέρδισε το Χρυσό Λιοντάρι στο φεστιβάλ της Βενετίας και πήρε υποψηφιότητα για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας. Γλώσσα Μακεδονική, αναγνωρισμένη στον Ο.Η.Ε  από το 1950, αλλά από τους γλωσσολόγους από τις αρχές του 1900, ως αποσπασθείσα από τα νοτιοσλαβικά των Βουλγάρων.

Η θέαση των δύο ταινιών δείχνει πόσο κοντά είναι οι Έλληνες με τους Σλαβομακεδόνες στα ήθη, στο φαγητό, στο τσίπουρο, στη μουσική. Ο σκοπός του «μήλο μου κόκκινο» κυλά με τα νερά του Βαρδάρη από τις πηγές του μέχρι τις εκβολές του στο Αιγαίο φτάνοντας μέχρι την Αντίπαρο όπου στη μυθοπλασία της ταινίας  «Μανταλένα», 1960, του Δημόπουλου, στον αγιασμό των υδάτων, τον σταυρό τον σηκώνει ένα κορίτσι πάλι, που το υποδύεται η Αλίκη Βουγιουκλάκη, υπό τα έκπληκτα και δύσπιστα βλέμματα των νησιωτών ορθοδόξων χριστιανών.
Κοινά έθιμα κοινές αντιδράσεις στην Αχρίδα και στην Αντίπαρο στη γιορτή της ζεύξης του νερού με το φως.

Φοβάμαι πως η συμπεριφορά των Ελλήνων για δύο αιώνες απέναντι στον (ομόθρησκο πλην άλλων)  λαό των Σλαβομακεδόνων ήταν μικρόψυχη, τυφλή και συμπλεγματική. Φερόμαστε όπως αυτοί που τρώνε κατραπακιές από τους ισχυρότερους και τα απωθημένα τους τα θεραπεύουν με ανάλογη συμπεριφορά στους ασθενέστερους.

Επί πλέον, πολιτικοί ιδεοληπτικοί λόγοι διέγραψαν από τη δημόσια παιδεία των Ελλήνων (μεταξύ πολλών άλλων) αυτό που λένε όλα τα λεξικά (ακόμη και του Μπαμπινιώτη): οι γλώσσες και τα έθνη δεν μοιράστηκαν από τα ουράνια αλλά σχηματίστηκαν επί γης, από την Ιστορία. Και πολλά έθνη και γλώσσες  γεννήθηκαν από άλλα έθνη και γλώσσες.

Όταν η  Ελλάς  έγινε ανεξάρτητο κράτος- έθνος το 1828 πολλοί από τους Σλαβόφωνους Μακεδόνες θέλησαν να τεθούν υπό τη στέγη του νέου ομόθρησκού τους κράτους.  Αντιμετωπίστηκαν με περιφρόνηση και καχυποψία. Όταν η Βουλγαρία έγινε ανεξάρτητο κράτος – έθνος εστράφησαν σε αυτήν. Περί τα τέλη  του 1800 αρχές του 1900 οι προοδευτικότεροι επέλεξαν αυτοδυναμία και αυτοδιάθεση. Στην μείζονα περιοχή της λίμνης Αχρίδας δρούσε ο πυρήνας τους.

Ο βίος του Γκριγκόρ Παρλίτσεφ, εθνικού ποιητή της Βόρειας Μακεδονίας απεικονίζει τη διαδρομή του σχηματισμού εθνικής συνείδησης των Σλαβομακεδόνων ως Μακεδόνων αλλά και της βλακείας του Ελληνικού εθνικισμού που με τις πράξεις του κάνει μικρότερη την Ελλάδα. Γεννήθηκε το 1830 στην Αχρίδα. Μαθαίνει και διδάσκει τα Ελληνικά, λατρεύει τον Όμηρο, έρχεται στην Αθήνα με το όνομα Γρηγόρης Παραλίτσας Σταυρίδης σπουδάζει ιατρική και μετέχει της πολιτικής και λογοτεχνικής ζωής. Θεωρεί τον εαυτό του Έλληνα Βουλγαρικής καταγωγής. Σύνηθες να έχει κάποιος διαφορετική καταγωγή από την πλειοψηφία των πολιτών της χώρας που ζει και μετέχει της παιδείας της. Το 1860 το ποίημά του ο Αρματωλός επικολυρικό του ύφους του Βαλαωρίτη, βραβεύεται στον Ράλλειο ποιητικό διαγωνισμό, όπου συμμετείχαν άλλοι έντεκα ποιητές. Και τότε σηκώνεται θύελλα διαμαρτυριών επειδή βραβεύτηκε Βούλγαρος  που παριστάνει τον Έλληνα. Ο Γρηγόρης Σταυρίδης απηυδίζει φεύγει για τα πάτρια εδάφη, γράφει ποιήματα και την αυτοβιογραφία του στη ντοπιολαλιά των Σλαβομακεδόνων. Η γραφή του συμβάλει στην εξέλιξη της ντοπιολαλιάς σε γλώσσα. Γι αυτό και θεωρείται εθνικός ποιητής της σημερινής Βόρειας Μακεδονίας. Πέθανε το 1893 στην Αχρίδα.  Η Ιστορία από κάπου μας κρυφοκοιτάει και χαμογελά ειρωνικά. Ένα μικρό κεφάλαιο της Νεοελληνικής λογοτεχνίας γράφτηκε από τον εθνικό ποιητή της Βόρειας Μακεδονίας!

Ο δαφνοστεφανωμένος ποιητής από την Αχρίδα δεν εδέησε να λάβει τον αγιασμό της Ελληνικής υπηκοότητας λόγω Βουλγαρικής καταγωγής.

Στα τέλη του 2019 όμως μάθαμε ότι ο παραθεριστής της Αντιπάρου και λάτρης κι αυτός της Ελλάδος Τομ Χάνκς με καταγωγή από την ισχυρότατη Αμερική και αγγλόφωνος έλαβε μετά βαΐων και κλάδων την Ελληνική υπηκοότητα.

Ευτυχισμένο και φωτεινό το 2020 και με ειρήνη.

_____
Στα Ελληνικά η  Αυτοβιογραφία  του Γκριγκόρ Παρλίτσεφ κυκλοφορεί σε μετάφραση από τις εκδόσεις Μαύρη Λίστα, 2000, σε εισαγωγή και επιμέλεια του ποιητή Μίμη Σουλιώτη.

Το επικολυρικό ποίημά του Αρματωλός κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Διογένης, 1995.

Πολιτικός «Λόγος» και Τηλεόραση 1980-1989

"Το σκηνικό ενός προαναγγελθέντος Θανάτου"

Η φθινοπωρινή αύρα, εκεί περίπου 6 το απόγευμα, έχει μια μυστήρια υφή. Ενώ έχει τελειώσει το καλοκαίρι πρόσφατα, σε κάνει να το αναπολείς και ταυτόχρονα σε αγχώνει  η σκέψη του επερχόμενου χειμώνα. Αυτό άλλωστε είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα των εποχών η μετάβαση και το γεφύρωμα ανάμεσα σε αυτήν που έφυγε και εκείνης  που θα έρθει.  Στο επίπεδο της κοινωνικής μετάβασης τη δεκαετία του ‘80 συναντάμε ισχυρές αντικρουόμενες κοινωνικές τάσεις, οι οποίες «σχολιάζονται» πολύ εύστοχα από τη σάτιρα του Χάρρυ Κλυνν.  Παράλληλα κάνουν την εμφάνιση τους πρωτότυπες εκδηλώσεις με τεράστια συμμετοχή του κόσμου, που σηματοδοτούν ένα πολιτισμικό γεγονός πρωτόγνωρο για την Ελληνική Κοινωνία. Πλέον οι μεγάλες λαϊκές συναυλίες της μεταπολίτευσης, με τη μορφή ιεροτελεστίας, ανήκουν στο παρελθόν και το «πάρτυ της Βουλιαγμένης» (1983) του Λουκιανού Κηλαϊδόνη, προτείνει την ελευθερία της κίνησης, της συμμετοχής και της διασκέδασης όπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας.    Αυτά τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα χαρακτηρίζουν τη δεκαετία του 1980, άνθρωποι, ιδέες, αντιλήψεις, συνήθειες και ιδεολογίες οδεύουν σε κάτι νέο.

Ήταν δίκαιο αίτημα της κοινωνίας που έγινε πράξη;  Η πρώτη σοσιαλιστική κυβέρνηση είναι γεγονός. Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις, ο αιτών ‘’πελαγοδρομεί’’ ανάμεσα στην αίτηση και το αιτούμενο, γεγονός που εκφράστηκε μέσα από τα ΜΜΕ της εποχής αλλά και από τον τρόπο που εξελίχθηκαν αυτά.  Θα έλεγε κανείς πως τα ΜΜΕ τη δεκαετία του ’80 και η κοινωνία, ωρίμαζαν με μια παράλληλη πορεία, σαν δυο τρένα που κατευθύνονται στον ίδιο σταθμό, δίχως να έχουν υπολογίσει ότι η αποβάθρα είναι μόνο για ένα, αλλά και ότι  το δίκτυο είναι από την εποχή του Χ. Τρικούπη.  Από τη μια η «Αλλαγή» από την άλλη o συντηρητισμός, το «νέο» με επικάλυψη του «παλαιού» , το πρωτοποριακό με παρελθοντικό χαρακτήρα και όλα αυτά με τον «αέρα» αλλαγής να δυναμώνει όσο περνά ο χρόνος και τα τρένα  αυξάνουν ταχύτητες.

Είναι γεγονός ότι η τηλεόραση αποτελεί πια- για την ελληνική οικογένεια- το απόλυτο μέσο ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Ταυτόχρονα αποτελεί  ¨εργαλείο¨ χειραφέτησης αλλά και χειραγώγησης  υπό τον έλεγχο των εκάστοτε κυβερνήσεων. Έτσι, η διοίκηση της τηλεόρασης  είναι μια από τις πιο δύσκολες  εξισώσεις που καλείται να λύσει η κάθε κυβέρνηση, και η οποία όσο απλή κι αν φαίνεται τόσο πιο δύσκολη είναι. Αυτό συμβαίνει λόγω της ιδιαιτερότητας,  της αμεσότητας και της ανταπόκρισης που τυγχάνει το συγκεκριμένο μέσο, ειδικά σε εποχές που η ενημέρωση και η ψυχαγωγία του λαού είναι αποκλειστικά κυβερνητική υπόθεση, όλοι συμφωνούν ότι «το δελτίο ειδήσεων ανήκει στο λαό». Η αναμενόμενη και ταυτόχρονα πολλά υποσχόμενη νέα διοίκηση  των κρατικών καναλιών μετά το 1981, έχει ένα συγκεκριμένο έργο που οφείλει να επιτελέσει με την επίκληση της συλλογικότητας , τον πλουραλισμό και τον εκδημοκρατισμό του τηλεοπτικού προγράμματος. Παράλληλα ο κομματικός και πολιτικός λόγος ήταν απαραίτητο να διαδίδεται και μέσα από τις νέες διαφημίσεις, τα νέα σήριαλ και τις εκπομπές,  που θα διαμόρφωναν το πλαίσιο των εκσυγχρονιστικών μεταβολών το οποίο προκρίνει η κυβέρνηση για την ελληνική κοινωνία.

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχει να επιδείξει, τη δεκαετία του 80, ένα αξιόλογο νομοθετικό έργο για τον εκδημοκρατισμό και τον κοινωνικό και ευρύτερα πολιτισμικό εκσυγχρονισμό της κοινωνίας. (ψήφος στα 18, πολιτικός γάμος, αποποινικοποίηση μοιχείας, ισότητα των δυο φύλων, επέτειος της μάχης του Γράμμου και ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, αναγνώριση της εθνικής αντίστασης κ.α.) Σε αυτήν την απόπειρα εκσυγχρονισμού είναι φανερό ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος κοινωνικών, πολιτικών και πολιτισμικών συγκρούσεων. Τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις ή και ρήξεις  προσπαθεί να αμβλύνει η τηλεόραση άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε με αποτυχία όπως ήταν αναμενόμενο. Αν το 1981 το σήριαλ «ΤΑ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΑ» συντάραξε την ελληνική κοινωνία ή όχι είναι ένα θέμα προς συζήτηση. Αναμφίβολα όμως η προσμονή του τηλεοπτικού κοινού, μετά την απαγόρευση της προβολής των παλαιών σήριαλ  από τη νέα διοίκηση, καλλιέργησε μεγάλες προσδοκίες οι οποίες μάλλον δεν ικανοποιήθηκαν από το πρώτο σοσιαλιστικό σήριαλ. Το τίμημα αυτής της απογοήτευσης, για την κυβέρνηση, ήταν ότι δεν πέρασε το μήνυμα που αναδείκνυε με άριστο τρόπο ο Μιχαηλίδης από το σήριαλ, για την έννοια της απεργίας, το ρόλο των μεγάλων ευεργετών (Συγγρός) και της πρώτης τεράστιας χρηματιστηριακής απάτης του χρηματιστηρίου Αθηνών. «Μάλλον το συγκεκριμένο σήριαλ αν προβαλλόταν στη δεκαετία του 1990 θα είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον ».

Εύλογα αναρωτιέται κανείς για το πόσο εύκολα θα μπορούσε να ‘’περάσει’’ το σήριαλ «ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΑ» σε ένα κοινό που είχε γαλουχηθεί με το «ΝΤΑΛΑΣ» που προβάλλεται ήδη από το 1978, ή με την «ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ» που προβάλλεται από το 1981. Οι συγκρίσεις και οι συγκρούσεις σε όλα τα επίπεδα είναι αμείλικτες.  Από τη μια πλευρά βρίσκονται σαπουνόπερες με κόστος παραγωγής εκατομμυρίων δολαρίων και τηλεθεάσεις που αγγίζουν τα 350 εκατομμύρια τηλεθεατών (21 Νοεμβρίου 1981) σε όλο τον πλανήτη, που αναδεικνύουν τη χλιδή, την ίντριγκα, τη δύναμη και τον πλούτο. Από την άλλη εμφανίζεται μια παραγωγή που το κόστος παραγωγής της ανέρχεται για ένα επεισόδιο, στο ένα εκατομμύριο (ρεκόρ για την εποχή) και αναδεικνύει τη συντροφικότητα, τη φτώχεια, τον αγώνα της εργατικής τάξης και την εκμετάλλευση της.  Η επιθετική πολιτική της διοίκησης της ΕΡΤ, με άξονα το καθημερινό σήριαλ,  για πολλούς θεωρήθηκε επιτυχημένη, αλλά για το τηλεοπτικό κοινό άστοχη και εκτός πραγματικότητας. Μιας πραγματικότητας που ακόμα δεν έχει προλάβει να διεκδικήσει τη θέση της στη συνείδηση του κοινού της τηλεόρασης.

Ένα άλλο σήριαλ, που αποτελεί κατά τη γνώμη μου, επιτυχημένη προσπάθεια της διοίκησης της ΕΡΤ, για την άμβλυνση των συγκρούσεων που προκύπτουν από την «Αλλαγή» είναι το «ΜΙΝΟΡΕ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ». Πρόκειται για ένα σήριαλ που δεν ήρθε να συνταράξει το τηλεοπτικό κοινό αλλά να το ‘’διαπαιδαγωγήσει’’ με τον πολύ ήρεμο τρόπο που εμπνεύστηκε ο Φ. Μεσθεναίος το 1983. Οι νεαροί άφθαρτοι τότε ηθοποιοί (Καφετζόπουλος, Ζαβραδινός, Καταλειφός) ενσαρκώνουν την αλήθεια τόσο για το ρεμπέτικο τραγούδι, όσο και για τη ζωή του ρεμπέτη, ενώ ταυτόχρονα καταρρίπτουν μύθους και στερεότυπα. Παράλληλα οι προσεγμένες επιλογές των τραγουδιών και οι εξαιρετικές εκτελέσεις από την Αθηναϊκή Κομπανία, εγκαινιάζουν μια νέα μορφή νομιμοποίησης του ρεμπέτικου τραγουδιού που έρχεται ως συνέχεια από τις λαϊκές πινελιές του 1956 του Χατζιδάκι.  «Η πραγματική ιστορία του σήριαλ είναι τα τραγούδια του». «ΤΟ ΜΙΝΟΡΕ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ» είναι το αντίπαλο δέος των «ΛΑΥΡΕΤΙΚΩΝ», ακριβώς γιατί περνά την αλήθεια (κοινωνική, πολιτική, πολιτισμική) στο ευρύ κοινό με «μελωδικό» τρόπο χωρίς καμία διάθεση ωραιοποίησης. Κατά συνέπεια δεν αποτελεί ούτε σαπουνόπερα αλλά και ούτε ‘’μανιφέστο’’ επανάστασης. Επιπρόσθετα έρχεται να καλύψει τα τεράστια κοινωνικά και πολιτιστικά κενά που αφήνουν πίσω τους τα τρένα του εκσυγχρονισμού. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που την εποχή εκείνη η λαϊκή μουσική ανθίζει μέσα από διάφορα μουσικά σχήματα  (Αθηναϊκή Κομπανία, Τα Παιδιά της Πάτρας, Οπισθοδρομική Κομπανία, Ε. Αρβανιτάκη κ.α.) σηματοδοτώντας την πολιτισμική αναβάθμιση από χώρους ‘’άγνωστους’’ ως τότε.

Στο χώρο της διαφήμισης κάνει μεγάλη αίσθηση η κυβερνητική καμπάνια με τίτλο ο «Επιμένων Ελλη-νικά».  Ένα οξύμωρο διαφημιστικό μήνυμα, αφού από τη μια η εισχώρηση της χώρας στην ΕΟΚ διευκολύνει την  αγορά εισαγόμενων καταναλωτικών αγαθών, τα οποία καταλήγουν  να θεωρούνται δηλωτικό γνώρισμα ταξικής προέλευσης, ενώ από την άλλη η ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας αποτελεί ζητούμενο για την κυβέρνηση. Ενώ η ιδέα της διαφημιστικής καμπάνιας ήταν εξαιρετική, στην πράξη, ερχόταν σε άμεση αντίφαση αφενός με τις επιταγές που έπρεπε να εξαργυρωθούν από την Ευρωπαϊκή σύμβαση, και αφετέρου με τις επιθυμίες και τους στόχους για την κοινωνική άνοδο της αστικής τάξης. Το διαφημιστικό σποτ «Επιμένων Ελλη-νικά» θεωρούμε ότι έπαιξε καταλυτικό ρόλο για την καταναλωτική ξενομανία με ουσιαστικό κοινωνικό πρόσημο και εκπαιδευτικό χαρακτήρα με στόχο το ταξικό, συνειδησιακά, επαναπροσδιορισμό.  

 Η δεκαετία του 1980 σηματοδοτεί την πορεία και την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας. Οι προγραμματικές αλλαγές του ΠΑΣΟΚ στόχος ήταν να μετουσιωθούν στο πρόγραμμα της ΕΡΤ που αναλαμβάνει το βάρος του εκδημοκρατισμού και του εκσυγχρονισμού μιας κοινωνίας βαθιά συντηρητικής και οπισθοδρομικής. Η «Αλλαγή» της κοινωνίας επιδιώκεται μέσω νέων τρόπων  έκφρασης με άμεσο, γρήγορο και ουσιαστικό αποτέλεσμα. Η πορεία των τρένων πρέπει να γίνεται σε σταθερές ιδεολογικές και αξιακές ράγες, που οδηγούν σε ένα σταθμό όπου διασταυρώνονται οι πολιτικές, οι ιδεολογίες και οι τάσεις διαμόρφωσης νέων κοινωνικών τάξεων-αλλά όλες οι ράγες δεν έχουν απαραίτητα την ίδια κατεύθυνση.  Αυτός ο «αέρας» που φύσηξε ήταν ισχυρός αλλά μόνο από μια κατεύθυνση, με αποτέλεσμα να μην προκαλέσει ανακάτεμα και κατ’ επέκταση ζύμωση ιδεών και απόψεων, αλλά να παρασύρει όσο γίνεται περισσότερα πράγματα. Έτσι, παρά τις τομές που επέφερε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, δεν κατάφερε να τις σταχυολογήσει και να τις αξιολογήσει, απλά τις «τσουβάλιασε». Στιγμάτισε με τον χειρότερο τρόπο τη Λαϊκή τάξη και τη Λαϊκή κουλτούρα, έτσι όπως ανέδειξε με μοναδικό τρόπο ο Χάρρυ Κλυνν (‘’Βασίλης’’- ‘’Τραμπάκουλας’’), με αποτέλεσμα την ανάδυση της ιδιωτικής τηλεόρασης το 1989. Ενώ η κρατική τηλεόραση θα έπρεπε να είναι το παράδειγμα προς μίμηση από τους ιδιώτες καναλάρχες-εκδότες κατέστη παράδειγμα προς αποφυγή.

Ο Νεοφιλελευθερισμός που ανθεί μετά τη πτώση των παραδοσιακών σοσιαλιστικών κυβερνήσεων στην Ευρώπη (Ελλάδα-Ισπανία- Γαλλία- Γερμανία-Ιταλία) στα τέλη της δεκαετίας του 1980 βρίσκει πρόσφορο έδαφος στα ΜΜΕ αφού «κλείνει» το μάτι πονηρά στα ιδιωτικά συμφέροντα. Τα σκάνδαλα, η ποινικοποίηση του δημόσιου αξιώματος, τα «τηλεοπτικά» δικαστήρια, το αίτημα για αλήθεια και αντικειμενική ενημέρωση, είναι τόσο επίπλαστο στα χέρια της ιδιωτικής τηλεόρασης που σκοπό έχει το ακριβώς αντίθετο από αυτό που ευαγγελίζεται. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και η ευθύνη της κυβέρνησης για την τηλεόραση όπου ενώ θα έπρεπε να δημιουργείς κοινό με άποψη και βούληση, δημιουργείς κοινό με βουλιμία.  

Γιάννης Αναγνωστόπουλος

Διπλωματούχος Κλασσικής Κιθάρας-Ανώτερων Θεωρητικών

Απόφοιτος της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του τμήματος Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.

Μεταπτυχιακός τίτλος ειδίκευσης στην Δημιουργική Γραφή.

ΠΟΛΕΜΩΝΤΑΣ ΥΠΟ ΣΚΙΑΝ…

Ελεγεία και Σάτιρες

Όταν ακούς τάξη

ανθρώπινο κρέας μυρίζει.

Για μια φαφούτα σκύλα

ένα μπαλωμένο πολιτισμό.

Το τετράστιχο αυτό συνδέθηκε από στίχους του Οδυσσέα Ελύτη και Έζρα Πάουντ . Οι δύο πρώτοι στίχοι είναι του Ελύτη, ακολουθούν   οι δύο του Πάουντ. Οι στίχοι ξεχωριστά  αποτελούν τα δύο μότο της ποιητικής συλλογής του Γιώργου Κοζία , ΠΟΛΕΜΩΝΤΑΣ ΥΠΟ ΣΚΙΑΝ…, Περισπωμένη 2017. Διακειμενική αυθαιρεσία θα πει κάποιος η ένωση των στίχων , ωστόσο αποδίδουν ενωμένοι πλήρως το περιεχόμενο της ποίησης του Κοζία  ο οποίος άλλωστε στη συλλογή του συνομιλεί με ποιητές που χλεύασαν  με σάτιρες το άδικο και γλύκαναν με ελεγείες τον πόνο των αδικημένων.

Τα ποιήματα της συλλογής γράφτηκαν στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Αποδίδουν την εποχή αλλά έχουν και διαχρονική αξία γιατί η κρίση οφειλόταν σε αιτίες που υπήρχαν και υπάρχουν και σήμερα παραμονές του 2020.Και σήμερα η τάξη ( και ο Νόμος τάχα) διαφυλάττουν τη σαβούρα της « κανονικότητας» όπως λένε η Ν.Δ ( και το ΚΙΝΑΛ;) την ιδεολογία των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων .

Παραθέτουμε τέσσερα ποιήματα από τη συλλογή. Το πρώτο « Η Σάρξ και ο ραντιέρης» όπου ο εισοδηματίας των χρόνων της ευμάρειας χάνει τη γη κάτω από τα πόδια του επί οικονομικής κρίσεως. Το δεύτερο « Η οπερέτα των σκύλων» , όπου ο ποιητής διαλέγει το στρατόπεδο των κολασμένων. Το τρίτο , « Φάρσα dei Greci » η τάξη φωτίζει « το τσάι των  πέντε» της κανονικότητας- με ονόματα παρακαλώ -διάφοροι ιδεολογικοί ταγοί της. Το τέταρτο « Προμετωπίδα επί ασπαλάθων» κρυπτικά αναφέρεται σε ποίημα του Σεφέρη γραμμένο επί χούντας και η αναφορά μετατρέπεται σε μήνυμα ότι ο φασισμός  ενεδρεύει  και επί «κανονικότητας» , ίσως να είναι τμήμα του.

Βασίλης Λαδάς

Η ΣΑΡΞ ΚΑΙ Ο ΡΑΝΤΙΕΡΗΣ

Τὰ νύχια σου μεγάλωσαν,

δὲν ὑπάρχει κανένας νὰ τὰ κόψει,

ἕνα δόντι σου ἔσπασε,

ἕνα κουμπὶ τοῦ γιλέκου σου ἔφυγε.

Στὸ μαγαζάκι «Ἡ Σὰρξ» τὸ ἐμπόρευμα κλαίει.

Ψάχνεις μὲ τὸ κερὶ ραντιέρη,

νὰ σὲ δανείσει πανάκριβες στιγμές, ἰδανικές,

τὶς τυχερές, τὶς ὄμορφες χαρὲς τοῦ προσοδούχου.

Μάταια ψάχνεις, ἀκριβὲς οἱ Κυριακές,

οἱ καθημερινὲς μὲ τόκους, ὀφειλές,

μαγαζάκι εἰς σάρκαν μίαν πῶς νὰ κρατήσεις;

Τὰ πάντα χάος, στάχτη, τὸ ὅλον μηδέν

 μὲ τὰ κατάστιχα, μὲ τὰ λογιστικά σου,

ὅ,τι ὑπῆρχε στὸ μαγαζάκι σου χάθηκε, ἐπωλήθη.

Πότε θὰ καταλάβεις ἐπιτέλους ραντιέρης τί σημαίνει;

  

Η ΟΠΕΡΕΤΑ ΤΩΝ ΣΚΥΛΩΝ

Μυλόρδοι, σᾶς χαρίζω τὰ πιστὰ λαγωνικά,

τοὺς μπάσταρδους τῆς δημοκρατίας,

τῆς ἀστικῆς τάξης τὰ κοπρόσκυλα

Κανίς, Τερριέ, Παπιγιόν.

Εἰς τοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων

τὴν δική μου ράτσα χαιρετῶ

τὸν λερωμένο σκύλο

τὸν προλετάριο, τὸν ἄστεγο, τὸν μετανάστη

τὸν παρανοϊκό, τὸν ἀντάρτη σκύλας γιό

τὸν λυσσασμένο ὑπερρεαλιστή

τὸν Ἀνδαλουσιανὸ σκύλο μὲ τὸ ἀστραφτερὸ ξυράφι.

Μυλόρδοι, δὲν εἶμαι τὸ Καβαλιέρ

                                  ὁ σύντροφος τῶν ἀφεντικῶν.

Σκύλα Κατάνη, μαύρη βολίδα...

                                                    Εἶμαι ὁ Σείριος,

ὁ λαμπρὸς μοναδικός, τὸ Ἄλφα τοῦ Μεγάλου Κυνός.

  

                             ΦΑΡΣΑ DEI GRECI

Γιὰ κάθε ἐνδεχόμενο

ἐνεργοποιεῖται ὁ συναγερμὸς

ἀπὸ τὸ ἀσθενοφόρο τοῦ Παντός.

Οἱ παριστάμενοι

λουόμενοι στὸ ἀστυνομικὸ φῶς

πίνουν γαλήνιοι τὸ τσάι τους.

Νωθρὸς ὁ καιρὸς πάλι σήμερα

κάτι ξεπλυμένοι ποιητές

κάτι ἀσήμαντοι χρηματισμένοι

τσαρλατάνοι τοῦ Παγκάλου, ἀπαγγέλλουν:

«Τὸ μηδὲν καὶ τὸ ἄπειρον πόσο μᾶς ταιριάζουν!».

Ἀλίμονο, ἀλίμονο,

πλῆθος οἱ γραμματικοὶ

ποὺ βγάζουν μεροκάματο σὰν καταθλιπτικοί.

Ἐνόψει πανδημίας νὰ ἀποκεφαλιστοῦν

ὁ Νεκρὸς τῆς Ἀμφιπόλεως κι ὁ ἀρχιμανδρίτης Ράμφος.

  ΠΡΟΜΕΤΩΠΙΔΑ ΣΤΟ «ΕΠΙ ΑΣΠΑΛΑΘΩΝ...»

Ὁ Παμφύλιος Ἀρδιαῖος

δὲν πλήρωσε τὰ κρίματά του.

Κυκλοφορεῖ ἀνάμεσά μας

ὁ πανάθλιος μελανοχίτωνας,

καραδοκεῖ καὶ ἀπειλεῖ,

μπήγει τὰ φαρμακερὰ βελόνια

τῶν ἀσπαλάθων τὰ ἀγκάθια,

ὅταν σηκώνουμε κεφάλι.

Κοιτᾶμε τοὺς μαιάνδρους στὸ ταβάνι

Ἀσίνην τε... Ἀσίνην τε...

οἱ μαῦρες προσωπίδες μᾶς σκεπάζουν.

Κι ὅλο κάτι τελειώνει στὸ χάος

κι ὅλο κάτι ἀρχίζει βαρβαρικό

τὸ ἄνθος μαραίνεται,

τὸ φύλλο ξηραίνεται, ὁ κόσμος περνᾶ,

μόνον ὁ τύραννος

ἐπλάσθη ἀθάνατος, αὐτὸς ποτὲ δὲν γερνᾶ!

Τα παλαιοβιβλιοπωλεία και το 1821 του Βασίλη Λαδά

Τα  παλαιοβιβλιοπωλεία και το 1821

του Βασίλη  Λαδά

Με την οικονομική κρίση παλιοί καλφάδες και επιδέξιες μοδίστρες άνοιξαν μαγαζάκια τρύπες,  επιδιορθώνοντας παπούτσια και ενδύματα που σε χρόνια ευμάρειας θα πετάγονταν.  Πλάι τους σχεδόν άνοιξαν και καταστήματα βιβλίων από δεύτερο και τρίτο χέρι, μεταχειρισμένα. Βαφτίστηκαν παλαιοβιβλιοπωλεία  κληρονομώντας το όνομα από τους εμβληματικούς παλαιοβιβλιοπώλες του δέκατου ένατου αιώνα και των αρχών του εικοστού όπως «Ο παλαιοβιβλιοπώλης Μέντελ», μυθιστορηματικός ήρωας του Στέφαν Τσβάιχ. Υπήρχαν και υπάρχουν άνθρωποι που ανατριχιάζουν από ηδονή αν πιάσουν για λίγο στα χέρια τους την πρώτη έκδοση του Δον Κιχώτη του 1596 ή των απάντων του Βύρωνα του 1832 στο Λονδίνο σε τρεις τόμους με λιθογραφίες από όλη την νότια Ευρώπη με την Ελλάδα την περίοδο του αγώνα του 1821 να ‘χει την πρώτη θέση. Παλαιοβιβλιοπώλες και φανατικοί βιβλιόφιλοι είναι οι πιστοί μιας εικονολατρικής θρησκείας με λατρευτικά σύμβολα  τα βιβλία

Τα παλαιοβιβλιοπωλεία της εποχής μας, παρ’ ότι μερικά (και υπάρχουν τέτοια στην Πάτρα) διατηρούν βιβλιολατρευτικά χαρακτηριστικά, είναι κυρίως δημιουργήματα της οικονομικής κρίσης. Το αναγνωστικό κοινό έχει πυκνώσει (ας λένε ότι δεν διαβάζουν οι νέοι) και εκδίδονται περισσότερα βιβλία-μέγας όγκος κάθε χρόνο.

Υπάρχει λοιπόν ένας τεράστιος αχταρμάς βιβλίων άλλων χαμηλής και άλλων υψηλής ποιότητας που μένει αδιάθετος και αδέσποτος για διάφορους λόγους. Από τον όγκο αυτό τροφοδοτούνται τα παλαιοβιβλιοπωλεία σήμερα. Ένα είναι βέβαιο: ότι αυτοί που θα αγοράσουν βιβλία μεταχειρισμένα θα τα αγοράσουν  γιατί τους ωθεί η αναγνωστική επιθυμία να τα διαβάσουν κι όχι η διάθεση να στολίσουν μια βιβλιοθήκη.  Η πραγματική βιβλιοθήκη είναι στο μυαλό τους. Με την ανάγνωση το περιεχόμενο του βιβλίου περνά στη μνήμη και από κει στο υποσυνείδητο και διαμορφώνει την προσωπικότητά τους.

Τώρα που αποφασίστηκε από την κυβέρνηση το 2021 να γιορτάσουμε τα διακόσια χρόνια από την επανάσταση του 1821 νοιώθω πως το 1821 ακούγεται σαν ένα παλιό δερματόδετο βιβλίο μεγάλης αξίας η «Γένεσις» του Ελληνικού κράτους – έθνους, ένα ιερό βιβλίο μεγαλόστομο με μύθους – σύμβολα  ή ακόμη και σαν παλαιωμένο κόκκινο κρασί - αν στοχαστούμε τον στίχο του Παλαμά «Μεθύστε με το αθάνατο κρασί του είκοσι ένα..». Εκδόθηκαν εκατοντάδες βιβλία που έχουν αναφορά στον αγώνα του 1821: απομνημονεύματα αγωνιστών, μελέτες, μαρτυρίες. Πολλά από αυτά τα βιβλία έχουν εξαντληθεί, έχουν χαθεί, έχουν λιώσει. Ας σπεύσουμε στα παλαιοβιβλιοπωλεία, στα βιβλιοπωλεία γενικώς, να τα βρούμε.

Ας το ψάξουμε, να έχουμε καθαρό μάτι όταν βλέπουμε από διακόσια χρόνια απόσταση το 1821. Γιατί συνέβη τότε η ένοπλη επανάσταση κατά των Οθωμανών; Τι συνέβη κατά τη διάρκεια του αγώνα μέχρι το 1828; Ποιοι ήσαν αντίθετοι με την έναρξη του ένοπλου αγώνα; Ποιοι άρπαξαν τις γαίες των Οθωμανών μετά τον σχηματισμό του Ελληνικού κράτους; Ποια πολιτική στάση έχουν σήμερα οι απόγονοι αυτών που κληρονόμησαν  τις περιουσίες και γιατί βρίσκονται πολιτικά εκεί που βρίσκονται;

Η ελευθερία αφορά μόνο τον εθνικό μας αυτοπροσδιορισμό ή και ό,τι έχει  σχέση και με τις επιλογές μας στην κοινωνική μας ζωή, στην παιδεία, ακόμη και στον  τρόπο της διανομής του παραγόμενου πλούτου;

Αν κρίνω από το πνεύμα της επικεφαλής του εορτασμού, των μελών της επιτροπής που την πλαισιώνουν, τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, φοβάμαι πως η κυβέρνηση θα επιδιώξει να επανατοποθετήσει την ιστορία του 1821 σε βάθρο που την βολεύει ιδεολογικά.

Να βρει στο 1821 μηνύματα για να τα συντροφέψει με τα δικά της πολιτικά σλόγκαν.

Θα πέσει βέβαια στο λάκκο της Μνήμης όσων έχουν γραφεί και υπάρχουν στις βιβλιοθήκες, στα βιβλιοπωλεία και στα ράφια του μυαλού μας.

Ό,τι και να ειπωθεί όμως, όπως και να πανηγυριστεί το 1821, στο τέλος θα μας μείνει η πίκρα του αδικαίωτου.