Σάββατο 4 Απριλίου 2020

ΤΟ ‘ΝΑ ΧΕΡΙ ΝΙΒΕΙ Τ’ ΑΛΛΟ …
[
συνέχεια]

Όσο διαρκεί ο αντισυνταγματικός εγκλεισμός μας στο σπίτι (οι άστεγοι και οι σκηνίτες  εξαιρούνται φαντάζομαι), θα κάνουμε συντροφιά με ένα βραδινό σημείωμα στην αορτή.
του ΓΙΑΝΝΗ ΖΑΡΚΑΔΗ 



pic: Robert Mapplethorpe

Ημέρα δωδεκάτη (03ΑΠΡ20)
Το χθεσινό σημείωμα, δάνειο από άρθρο της  δημοσιογράφου Sonia Shah, αφορούσε στις αδηφάγες και αποικιοκρατικές πολιτικές εταιριών/κρατών/αγορών, σε πλανητικό πλέον επίπεδο, εναντίων της «άγριας φύσης» και την συσχέτισή τους με παρελθούσες, παρούσες και μέλλουσες πανδημίες.
Το σημερινό, είναι επίσης δάνειο-σταχυολόγηση, από ένα εξαιρετικό άρθρο του Άρη Στυλιανού (Καθ. Φιλοσοφίας ΑΠΘ) δημοσιευμένο πριν 4 μέρες στο Documento, και αφορά στα ζητήματα δημοκρατίας που θέτουν οι πολιτικές των «περιοριστικών» μέτρων. Στην ουσία,  ο ΑΣ κωδικοποιεί ένα διάλογο τριών σύγχρονων φιλοσόφων, των Τζόρτζιο Αγκάµπεν, Ροµπέρτο Εσπόζιτο και Ζαν-Λικ Νανσί, με αναφορές στον Αριστοτέλη, τον Πασκάλ, τον Σπινόζα, τον Φουκό και τον Μπαλιμπάρ.
Υποστηρίζει ο ΑΣ… “Υπό κανονικές συνθήκες αυτή η πρακτική της αποµόνωσης και του εγκλεισµού είναι αφύσικη, αφόρητη και απάνθρωπη. Όμως σήμερα μοιάζει η μόνη ρεαλιστική προοπτική µας. Για πόσο χρόνο; Αγνωστο. Κι έτσι αρχίζουν τα δύσκολα. ∆ιότι εµείς οι άνθρωποι δεν είµαστε φτιαγµένοι από µονωτικά υλικά, δεν είµαστε  αποµονωµένες ατοµικότητες, παρά τα όσα πρεσβεύει ένας αγοραίος ακραίος φιλελευθερισµός. Ασφαλώς υπάρχουµε ως άτοµα καταρχήν, ωστόσο τα άτοµα δεν συγκροτούνται ως τέτοια παρά µόνο µέσα από τις µεταξύ τους διατοµικές σχέσεις ή –ακόµη καλύτερα– µέσα από τη διατοµική τους συνάφεια και συσχέτιση, δηλαδή εντός ενός καθεστώτος διατοµικότητας. Τα ανθρώπινα άτοµα συγκροτούνται διατοµικά, δηλαδή µε συλλογικό και µε κοινωνικό τρόπο”.
…“Με αφορµή την εξάπλωση του ιού στην Ιταλία, πρώτος πήρε θέση ο Ιταλός φιλόσοφος Τζόρτζιο Αγκάµπεν στα τέλη Φεβρουαρίου προβάλλοντας µια αρκετά προκλητική θέση: η επιδηµία είναι κατά βάση επινοηµένη και χρησιµοποιείται ως πρόσχηµα για την επιβολή µιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης ή µιας «κατάστασης εξαίρεσης», σύµφωνα µε την ορολογία και τις αναλύσεις του ίδιου του Αγκάµπεν σε πολλά βιβλία του. Συνεχιστής της σκέψης του Φουκό περί «βιοπολιτικής», ο Αγκάµπεν επιµένει να χαρακτηρίζει υπερβολικά τα µέτρα που λήφθηκαν και οδηγούν στην επικράτηση του φόβου και του πανικού, ανοίγοντας τον δρόµο για την επιβολή µιας µόνιµης κατάστασης εξαίρεσης και για την κατάργηση της ελευθερίας προς όφελος µιας υποτιθέµενης ασφάλειας”.
….”Στον Αγκάµπεν απάντησε ο Γάλλος φιλόσοφος Ζαν-Λικ Νανσί τονίζοντας ότι ο πρώτος παραβλέπει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νέου κορωνοϊού, κυρίως τη σηµαντική θνησιµότητα που προκαλεί λόγω της έλλειψης εµβολίου, και υποστηρίζοντας ότι η κατάσταση εξαίρεσης ίσως να καθίσταται πράγµατι κανόνας στον σηµερινό κόσµο της υπερτεχνολογίας και του υπερπληθυσµού µε την αύξηση των ηλικιωµένων και των ευπαθών οµάδων στις πλούσιες χώρες. Ο Νανσί κάνει λόγο για ένα είδος viral εξαίρεσης (βιολογικής, πολιτισµικής, τεχνολογικής) που µετατρέπεται σε πανδηµία, ενώ οι κυβερνήσεις είναι απλώς θλιβεροί παρατηρητές των εξελίξεων.
Τέλος, στη συζήτηση παρενέβη ο Ιταλός φιλόσοφος Ροµπέρτο Εσπόζιτο, ο οποίος υπερασπίστηκε µεν την έννοια της βιοπολιτικής, σε αντίθεση µε τον Νανσί, αλλά έθεσε κάποια όρια αναλογικότητας. Ας δούµε την επιχειρηµατολογία του Εσπόζιτο (σε µετάφραση του Αντώνη Γαλανόπουλου): «Σήµερα κανένας δεν µπορεί να αρνηθεί την πλήρη ανάπτυξη της βιοπολιτικής. Από τις βιοτεχνολογικές παρεµβάσεις σε περιοχές που θεωρούνταν αποκλειστικά φυσικές, όπως η γέννηση και ο θάνατος, έως τη βιολογική τροµοκρατία, τη διαχείριση της µετανάστευσης και λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές επιδηµίες, όλες οι τρέχουσες πολιτικές συγκρούσεις έχουν στο επίκεντρό τους τη σχέση µεταξύ πολιτικής και βιολογικής ζωής. Ακριβώς αυτή η αναφορά στον Φουκό πρέπει να µας οδηγήσει στο να µην παραβλέψουµε τον ιστορικά διαφοροποιηµένο χαρακτήρα των βιοπολιτικών φαινοµένων»”.
…”Εδώ ακριβώς εντοπίζεται, κατά τη γνώµη µου (σ.ΓΖ, του ΑΣ), η ουσία αυτού του διαλόγου: στο ζήτηµα της δηµοκρατίας. Υπάρχει δηµοκρατική απάντηση στα βιοπολιτικά ζητήµατα που θέτουν η πανδηµία του ιού και η διαχείρισή της;  Ή η µόνη απάντηση θα ήταν µια τεχνοκρατική διαχείριση –νεοφιλελεύθερη και αυταρχική µαζί– του αιτήµατος για προστασία της υγείας και της ασφάλειας των πολιτών”;

Μένουμε σπίτι, μένουμε άνθρωποι, μένουμε πολίτες/σες

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου